Résumés
Abstract
The article analyzes the Polish anarcho-feminist idea of protest against gender-based violence during the late 1990s and early 2000s. Examining the oral history interviews with activists and grassroots cultural productions dating from the period of political transformation, such as zines, leaflets, and graphic images, the article focuses on various strategies and concepts of a feminist strike. These different historical sources emphasize multiple inspirations for the protest strategies employed by the analyzed collectives, including the tradition of women’s strikes during the socialist era, youth demonstrations of the 1960s, and Anglo-American feminism. They also enable revisiting the emotional dynamics and meanings of violence that emerged from the anarcho-feminist archival materials and memories of individual activists.
Keywords:
- anarcho-feminism,
- Poland,
- political transformation,
- protest,
- violence,
- zine
Résumé
L’article analyse le concept anarcha-féministe polonais de la protestation contre la violence sexospécifique à la fin des années 1990 et au début des années 2000. Examinant des entrevues sur l’histoire orale avec des activistes et des productions culturelles communautaires datant de la période de transformation politique, comme des fanzines, des brochures et des représentations graphiques, l’article se penche sur divers concepts et stratégies d’une grève féministe. Ces différentes sources historiques mettent en relief de multiples inspirations pour les stratégies de protestation employées par les collectifs analysés, notamment la tradition des grèves de femmes durant l’époque socialiste, les manifestations de jeunes durant les années 1960 ainsi que le féminisme anglo-américain. Elles permettent également de réexaminer les dynamiques émotionnelles et les significations de la violence qui ont émergé de documents d’archives anarcha-féministes et de souvenirs d’activistes sur une base individuelle.
Mots-clés :
- anarcha-féminisme,
- Pologne,
- transformation politique,
- protestation,
- violence
Parties annexes
Bibliography
- Brown, Elspeth H. 2020. “Archival Activism, Symbolic Annihilation, and the LGBTQ2+ Community Archive.” Archivaria, no. 89(1): 6‒32.
- Brown, Elspeth H., and Myrl Beam. 2022. “Toward an Ethos of Trans Care in Trans Oral History.” The Oral History Review, no. 49(1): 29‒55.
- Brownmiller, Susan. 1975. Against Our Will: Men, Women, and Rape. New York: Simon & Schuster.
- Bruner, Jerome. 1995. “The autobiographical process.” Current Sociology, no. 43(2): 161‒178.
- Buchanan, Rebekah J. 2018. Writing a Riot: Riot Grrrl Zines and Feminist Rhetorics. Lausanne: Peter Lang.
- Butler, Judith. 2015. Notes Toward a Performative Theory of Assembly. Cambridge, MA: Harvard University Press.
- Chutnik, Sylwia. 2003. “Czarno-różowa rewolucja Radykalnych Chirliderek.” Zadra, no. 2: 51.
- Chutnik, Sylwia. 2013. “Subwersywny róż. Odzyskiwanie dziewczyńskości.” Unpublished article, courtesy of the author.
- Chutnik, Sylwia. 2017. “’Sorry za bazgroły’. Typografia i topografia kobiecych zinów.” Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka, no. 97(4): 42-51.
- Chutnik, Sylwia. 2021. “Jestem wtedy, kiedy krzyczę.” In Poetyki protestu. Tom I, edited by Monika Kopcik, Karolina Kulpa, Anna Piniewska, Piotr Sidorowicz, Danuta Ulicka, 27-42. Warsaw: University of Warsaw Press.
- Connell, Noreen, and Cassandra Wilson, eds. 1974. Rape: The First Sourcebook for Women by New York Radical Feminists. New York: Plume Books.
- Cvetkovich, Ann. 2003. An Archive of Feelings: Trauma, Sexuality, and Lesbian Public Cultures. Durham and London: Duke University Press.
- Darska, Bernadetta. 2008. Czas Fem: przewodnik po prasie feministycznej i tematach kobiecych w czasopismach kulturalnych po 1989 roku. Stowarzyszenie Artystyczno-Kulturalne „Portret”.
- Dynda, Barbara. 2022. “Visuality of Reproductive Rights in Polish Feminist Zines After 1989.” View. Theories and Practices of Visual Culture, no. 32.
- Emancypunx no. 4, 1999.
- Emancypunx. (n.d.)a The rapist must face the consequences of his act!, the flyer distributed by Emancypunx.
- Emancypunx. (n.d.)b RAPIST, WE GET YOU, the leaflet distributed by Emancypunx.
- Fidelis, Małgorzata. 2010. Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, translated by Maria Jaszczurowska. Warsaw: W.A.B.
- Fidelis, Małgorzata. 2014. “The Polish Thaw: Youth Carnival, Domestic Revolution, and Transnational Encounters.” An NCEEER Working Paper.
- Fidelis, Małgorzata. 2022. Imagining the World from Behind the Iron Curtain: Youth and the Global Sixties in Poland. Oxford University Press.
- Frąckowiak-Sochańska, Monika, and Marta Zawodna-Stephan. 2022. “Uwięzione między lękiem a gniewem? Powstanie i rozpad wspólnoty buntu w czasie protestów kobiet po wyroku trybunału konstytucyjnego.” Studia Socjologiczne, no. 1(244): 9–35.
- Fuszara, Małgorzata. 2005. Kobiety w polityce. Warsaw: Trio.
- Gago, Verónica. 2020. Feminist International: How to Change Everything. London & New York: Verso Books. Kindle.
- Gąsiorowska, Halina. 2012. “’Celem jest świat bez klatek’: O małżeństwie i związkach partnerskich z perspektywy (post) anarchistycznej.” InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer, no. 7.
- Goldman, Emma. 1917 [2019]. Anarchism and Other Essays. Mother Earth Publishing Association/Digireads.com Publishing. Kindle.
- Grabowska, Magdalena. 2011. “Pomiędzy wiedzą a stereotypem. Instytucje publiczne i organizacje pomocowe wobec problemu gwałtu. Raport z badań.” In Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce, edited by Joanna Piotrowska, Alina Synakiewicz. Warsaw: Fundacja Feminoteka.
- hooks, bell. 2015. “Choosing the margin as a space of radical openness.” In Women, Knowledge, and Reality, 48–55. Routledge.
- Iwanczewska, Łucja. 2018. “Samozrobione. Odzyskane. Wynalezione. Zmontowane.” In Zrób to sama = Do it (her) self. Kraków: Fundacja Nośna.
- Kenney, Padraic. 1993. “Working‐class community and resistance in pre‐Stalinist Poland: The Poznański textile strike, Łódz, September 1947.” Social History, no. 18(1): 31–51.
- Kenney, Padraic. 1999. “The gender of resistance in communist Poland.” The American Historical Review, no. 104(2): 399–425.
- Kern, Leslie. 2020. Feminist City: Claiming Space in a Man-Mad World. London & New York: Verso.
- Korolczuk, Elżbieta. 2019. “Odzyskiwanie języka, czyli jak zmieniła się debata o aborcji w kontekście Czarnych Protestów i Strajków Kobiet.” In Bunt kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet, edited by Korolczuk Elżbieta, Kowalska Beata, Remme Jennifer, Snochowska-Gonzalez Claudia, 119-155. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
- Kościańska, Agnieszka. 2014. Płeć, przyjemność i przemoc. Kształtowanie wiedzy eksperckiej o seksualności w Polsce. Warsaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
- kwestie kobiece, the brochure distributed by Wiedźma, n.d.
- Loken, Meredith, and Jamie Hagen. 2022. “Queering Gender-Based Violence Scholarship: An Integrated Research Agenda.” International Studies Review, no. 24(4).
- Lorde, Audre. 1984 [2007]. Sister Outsider: Essays and Speeches. Berkeley: The Crossing Press.
- Luxemburg, Rosa. 1906 [2021]. The Mass Strike, the Political Party and the Trade Unions. Paris: Foreign Languages Press.
- Mackay, Finn. 2014. “Mapping the Routes: An exploration of charges of racism made against the 1970s UK Reclaim the Night marches.” Women’s Studies International Forum, no. 44 (May–June): 46–54.
- Mackay, Finn. 2021. Female Masculinities and the Gender Wars: The Politics of Sex. London: Bloomsbury Publishing.
- Majewska, Ewa. 2005. Przemoc wobec kobiet w rodzinie i relacjach intymnych. Podstawowe informacje. Warsaw: Amnesty International Poland.
- Majka, Rafał. 2012. “Postanarchistyczny queer/queerowy postanarchizm - perspektywy radykalnej polityki we współczesnym systemie-świecie.” In Strategie queer. Od teorii do praktyki, edited by Monika Kłosowska, Mariusz Drozdowski, Agata Stasińska, 115–35. Warsaw: Difin.
- McPhail, Beverly. 2015. “Feminist Framework Plus: Knitting Feminist Theories of Rape Etiology Into a Comprehensive Model.” Trauma, Violence, & Abuse, no. 17(3): 314–29.
- Nacher, Anna. 2001. “Nowa jakoś Emancypunx - Wywiad.” Zadra, no. 2(7): 15–19.
- Ngai, Sianne. 2007. Ugly Feelings. Cambridge: Harvard University Press.
- Piotrowska, Joanna, and Alina Synakiewicz, eds. 2011. Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce. Warsaw: Fundacja Feminoteka.
- Ramme, Jennifer. 2014. “Interwencja i autonomia (kontr) kultura na przykładzie działalności anarcho-feministycznej w Polsce.” Stan Rzeczy, no. 7: 119–49.
- Ramme, Jennifer. 2016. “Symbolic mothering. Genealogical narratives as a peripheralization practice.” Rocznik Antropologii Historii, no. 6(9): 251–69.
- Singh, Julietta. 2017. Unthinking Mastery: Dehumanism and Decolonial Entanglements. Duke University Press.
- Synakiewicz, Alina. 2009. “Przemoc wobec kobiet po 1989 roku.” In 20 lat-20 zmian. Kobiety w Polsce w okresie transformacji 1989–2009, edited by Joanna Piotrowska and Anna Czerwińska. Fundacja Feminoteka.
- Thompson, Paul, and Joanna Bornat. 2021. Głos przeszłości: Wprowadzenie do historii mówionej. Centrum Archiwistyki Społecznej.
- Trawińska, Marta. 2013. “Regulamin to nie faszyzm.” In Przewodniczka, edited by Marta Trawińska, Joanna Synowiec, Aneta Osuch, Marzen Lizurej, Piotr Antoniewicz, Agnieszka Weseli/Furja. Feministyczna Akcja Krytyczna.
- Ultrafiolet (no number), 1998.
- Wiedźma no. 5, 2004.
- Zawadzka, Anna. 2012. “Pułapki niehierarchiczności.” Inter/Alia: Pismo poświęcone studiom queer, no. 7.
- Zwierkowska, Joanna. 2005. “Anarchofeminizm. Idea i organizacje działające w Polsce.” MA diss., courtesy of the author.